+90 545 908 88 86
Tiroid ve paratiroid bezleri fiziksel olarak birbirine yakın olmalarına ve vücudun endokrin sisteminin bir parçası olmalarına rağmen, işlevleri birbiriyle ilgisizdir. Paratiroit bezi, tiroid bezinin yakınında tipik olarak dört tanedir. Her paratiroid bezi normalde yaklaşık bir pirinç tanesi (yaklaşık 3-5 milimetre çapında ve 30 - 60 miligram ağırlığında) büyüklüğündedir. Paratiroid bezleri, kan dolaşımındaki kalsiyum seviyelerini kontrol eden paratiroid hormonunu (PTH) salgılar. Vücudun diğer bölgeleri, özellikle kemikler, böbrekler ve ince bağırsak, kandaki kalsiyum seviyelerini artırarak paratiroid hormonu PTH'ye yanıt verir.
Paratiroid bezi hastalıkları nelerdir? Paratiroid bezlerinin fazla paratiroid hormonu (PTH) salgılaması ya da az PTH salgılamasına göre paratiroid hastalıkları farklılık göstermektedir. Paratiroid hormonu (PTH) , vücutta kalsiyumunun çoğunun depoladığı böbrek ve kemiğin doğrudan etkileyerek kandaki kalsiyum seviyesini düzenler. Hiperparatiroid Paratiroid bezleri çok fazla paratiroid hormonu (PTH) ürettiğinde ortaya çıkan durumdur. Hiperparatiroidizm sonucunda kan kalsiyum düzeyi yükselir. Hiperparatiroidizm farklı nedenlerle ortaya çıkabilmektedir. Hiperparatiroidizm nedenine göre tedavi şekli de değişmektedir. Primer hiperparatiroidizmde, bir veya daha fazla paratiroid bezinin büyümesi, paratiroit hormonunun aşırı üretimine neden olur. Primer hiperparatiroidizmin tedavisi genellikle cerrahi yöntemlerdir. Primer hiperparatiroidizm kan kalsiyum yüksekliğinin en sık nedenleri arasındadır. Kadınlarda daha sık görülür. Hipoparatiroid Hipoparatiroidizm, vücudun anormal derecede düşük paratiroid hormonu (PTH) ürettiği nadir bir durumdur. Kandaki kalsiyum düzeyi düşerken, fosfor değerleri artış göstermektedir. Hipoparatiroidizm tedavisi, kalsiyum ve fosfor seviyelerini eski haline getirmek için genellikle ömür boyu takviye almayı içerir. Paratiroid bezi kanseri Çok nadir görülen bir kanser türüdür. Genellikle yüksek paratiroid hormonu (PTH) seviyeleri ile birlikte görülmektedir.
Endokrin Cerrahisi | Obezite ve Metabolizma Hastalıkları Cerrahisi
Randevu Al
Adenom, paratiroid bezlerinizden bir veya daha fazlasında görülen iyi huylu (kanserli olmayan) bir büyümedir.
Adenom, paratiroid bezinizin vücudunuzun ihtiyaç duyduğundan daha fazla paratiroid hormonu üretmesine neden olur, bu duruma birincil hiperparatiroidizm denir . Çok fazla paratiroid hormonu vücudunuzun normal kalsiyum dengesini bozar ve bu da kan dolaşımınızdaki kalsiyum miktarını artırır.
Kronik böbrek yetmezliğiniz varsa, sekonder hiperparatiroidizm adı verilen benzer ancak daha az yaygın bir durum ortaya çıkabilir .
Sekonder hiperparatiroidi kanda kalsiyumun düşmesine bağlı aşırı parathormon sentezinin olmasıdır.
Sekonder hiperparatiroidinin başlıca üç nedeni vardır:
Tedavisinde kalsiyum tedavisi ve D vitamini tedavisi uygulanmaktadır.
Kronik böbrek yetmezliğine bağlı hiperparatiroidide bir süre sonra paratiroid bezinde hücrelerde çoğalma olmaktadır.
Buna bağlı olarak kanda kalsiyum seviyesi primer hiperparatiroidide olduğu gibi yükselmektedir.
Bu duruma tersiyer hiperparatiroidi adı verilir.
Bu durumda böbrek nakli ile böbrek yetmezliği düzelse bile hiperparatiroidi ve hiperkalsemi devam eder. Bu durumda cerrahi tedavi gerekebilir.
Paratiroid kanseri oldukça nadir görülür. Neredeyse tüm paratiroid bez sorunları, bir veya daha fazla paratiroid bezinin aşırı paratiroid hormonu(PTH) üretmesinden kaynaklanır. Bu duruma hiperparatiroidizm denir ve osteporoz, mental bozukluklar, ülserler, pankreatit, böbrek taşları ve bunun gibi bazı sağlık problemlerine neden olur. Fakat, aşırı paratiroid hormonu(PTH) üretiminden sorumlu olan paratiroid dokusunun büyümesi habis değildir, bu yüzden, bu büyümeler paratiroid adenomları(iyi huylu, paratiroid hormonu üreten tümörler) olarak değerlendirilir.
Paratiroid hastalığı %90’dan daha büyük oranda tek bir bozuk paratiroid bezine bağlı oluşur. 4 adet paratiroid bezi olduğu için, bozuk olan bezi çıkarmak problemi çözmenin basit yoludur.
Paratiroid bezi insan vücudundaki diğer dokulardan farklı değildir- içlerinde kanser gelişebilir. Ancak paratiroid kanseri çok nadirdir, hatta ABD’de yılda sadece birkaç düzine vaka görülür. Paratiroid kanseri o kadar nadirdir ki bir çok doktor hiç görmemiştir.
Çok nadiren, bir paratiroid bezi kanseröz(habis hücreler içeren aşırı büyüme) hale gelir. Paratiroid hücrelerinin hayattaki tek görevleri paratiroid hormonu(PTH) sentezlemek olduğu için, kanseröz olanlar(kontrolsüz büyüyenler) de “kontrolsüz” olarak PTH üreteceklerdir.
Aslında, hiperparatiroidizmli bir hastada, bu habis tümörler iyi huylu paratiroid tümörlerinde(adenom ve hiperplazi) görülen “büyük” miktarlarda paratiroid hormonu yerine “dev” miktarlarda paratiroid hormonu ürettikleri için paratiroid kanseri olma ihtimallerinin olması büyük bir ipucudur. Hiperparatiroidizmli tüm hastaların kanlarında paratiroid hormonu yükselmiştir, iyi huylu hastalığı olanlarda seviyeler “yüzler” civarındayken, paratiroid kanseri olanlarda “binler” seviyelerinde olma eğilimi gösterir.
